.png)
.png)
Abstract
Purpose: There are some relationship between osteogenesis and haematopoiesis. GM-CSF is a haematopoietic growth factor that is used in patients on myelosuppressive cancer therapy with neutropenia and aplastic anemia and skin ulcers. GM-CSF has stimulatory effects on especially granulocytes and macrophages lines. Study design: In this study the effect of GM-CSF on fracture healing in rats was investigated. Thirty rats with tibial diaphyseal fractures were divided into two groups. 1microgr/kg/day GM-CSF (Leucomax) was injected s.c to the first group for ten days while the second group had no treatment. Rats were sacrified at the end of the sixth week and evaluated radiologically and histopathologically. Modified Lane and Sandhu criteria were used to compare the results between study and control groups. Statistical analysis was performed with Mann-Whitney U test. Results: Radiologic evaluation showed that bone formation and union were superior in the study group: (p=0.0277 and p=0.0143, respectively). Histopathologic scores for GM-CSF were superior to those control group : (p=0.0384, p=0.0008 and p=0.040 respectively). In our opinion that GM-CSF may be helpful on bone healing but more comprehensive and large studies are needed.
Özet
Osteogenez ile hematopoez arasındaki bilinen ilişki nedeniyle özellikle miyelosupresif kanser tedavisi uygulanan hastalarda ve kemik iliği transplantasyonu sonucu oluşan nötropeni periyodunu kısaltmak amacıyla kullanılan, aplastik anemilerde, cilt ülser ve yaralarında enfeksiyon tedavisinde kullanımı araştırılan GM-CSF nin (granülosit makrofaj stimulating factor) kırık iyileşmesi üzerine etkisi olup olmadığı araştırıldı. Üniversitemiz hayvan laboratuvarından elde edilen ortalama 240 gr ağırlığında 30 adet sıçan kullanılarak her birinde sağ arka tibialarında kırık oluşturularak intramedüller tespit yapıldı. Sıçanlar iki gruba ayrılarak l. grup sıçana 1 mikrogr/kg GM-CSF (Leucomax) 10 gün süreyle verildi kontrol grubu olan 2.gruba ise ilaç verilmedi. Operasyon sonrasında birinci gün radyolojik kontrol yapıldı. 45 gün sonra tüm hayvanlar sakrifiye edilerek radyolojik ve histolojik incelemeye alındı. Radyolojik ve histolojik değerlendirme modifiye Lane ve Sandhu kriterlerine göre yapıldı. Deney ve kontrol grubunda kemikleşme, kaynama ve remodelizasyon bulguları radyolojik olarak değerlendirildiğinde kemikleşme ve kaynamada Mann-Whitney U testine göre sonuçlar deney grubu lehine anlamlı bulundu (p<0.05). Remodelizasyonda bir fark görülmedi (p>0.05). Histolojik değerlendirmede; kaynama, spongioz kemik oluşumu korteks oluşumu ve kemik iliği oluşumu olarak dört kriter yine istatistiksel olarak değerlendirildiğinde kemik iliği oluşumu dışındaki bulgular deney grubu lehine anlamlı bulunmuştur (p<0.05).